روش های تولید محصولات پلاستیکی

امروزه در دنیایی زندگی می کنیم که پلاستیک ها بخش جدایی ناپذیر زندگی ما هستند. برای اینکه شدت تاثیر پلاستیک  ها را در زندگی خود بیشتر درک کنیم کافی است نگاهی به دور و اطراف خود بیاندازیم تا متوجه شویم تا چه اندازه ای اشیاء و کالاهای اطراف ما از پلاستیک ساخته شده اند. این محصولات پلاستیکی از طریق روش های مختلفی ساخته می شوند که در این مقاله سعی میکنیم به طور کامل تمامی روش های تولید محصولات پلاستیکی را تشریح کنیم.

انواع روش های تولید مواد پلاستیکی

روش های تولید محصولات پلاستیکی به پنج دسته زیر تقسیم می شوند:

1- روش تزریق پلاستیک

2- روش اکستروژن

3- روش ترموفرمینگ

4- روش قالب گیری بادی

5- روش قالب گیری چرخشی

بین این روش ها دو روش ابتدایی یعنی روش تزریق پلاستیک و روش اکستروژن از محبوبیت بیشتری برخوردار هستند و بیشتر محصولات پلاستیکی از این طریق این دو روش ساخته می شوند.
حال به توضیح تک تک این روش ها خواهیم پرداخت.

1- روش تزریق پلاستیک

یک از مهمترین و محبوبترین  روش های تولید محصولات پلاستیکی، روش تزریق پلاستیک است. از تزریق پلاستیک برای ساخت انبوه محصولات پلاستیکی یکسان به خطایی بسیار کم استفاده می شود. در این روش ابتدا مواد اولیه (گرانول ها) ذوب شده و سپس از طریق فشار بالایی که وجود دارد به قالب تزریق می شود و شکل قالب را به خود می گیرد. اکثر قطعات پلاستیکی که در خانه از آن ها استفاده می کنیم از این روش ساخته می شوند.

2- روش اکستروژن

دیگر روش محبوب از بین روش های تولید محصولات پلاستیکی روش اکستروژن است. اکستروژن یکی از رایج ترین فرآیندها برای ساخت محصولات پلیمری است. بر خلاف قالب تزریقی ، اکستروژن معمولاً منجر به یک محصول نیمه نهایی یا میانی می شود که برای رسیدن به محصول نهایی نیاز به پردازش بیشتری دارد. در کل محصولاتی که به صورت رشته ای و ادامه دار هستند از این روش ساخته می شوند. محصولاتی مثل انواع لوله ها، شیلنگ ها، پروفیل ها که همیگی از این روش ساخته می شوند.

در این روش ابتدا مواد اولیه از طریق مواد کش یا به صورت دستی وارد هاپر (قیف اکسترودر ) می شود سپس  مواد در سیلندر توسط چرخش مارپیچ یا مارپیچ ها مخلوط شده و حرارت می بیند. مارپیچ مواد را به جلو هل می دهد و وارد قالب می کند و شکل قالب را به خود میگیرد بعد از آن از وان وکیوم و خنک کننده برای خنک کردن محصول استفاده می شود. شرکت البرز پلیمیر سپاهان سال های متمادی است که در حال ساخت خطوط تولید اکستروژن می باشد.

3- روش ترموفرمینگ

ترموفرمینگ یا شکل‌دهی حرارتی یکی از روش های پرکاربرد و قدیمی تولید قطعات پلاستیکی است که با استفاده از حرارت دادن به مواد پلیمری تولید می‌شوند. قابل ذکر است که در بین روش های تولید محصولات پلاستیکی، این روش یک روش شکل‌دهی است نه یک فرآیند قالب گیری.

این فرآیند  از دو بخش ترمو و فرمینگ تشکیل شده است. ترمو به معنی حرارت است و فرمینگ هم به معنی شکل دادن بنابراین با استفاده از حرارت مواد اولیه نرم شده و آماده شکل دهی می شود سپس از طریف فرمینگ شکل دلخواه به آن داده می شود.
در این روش، ماده اولیه پلیمری باید به صورت ورق شکل حرارت ببیند تا به دمای نقطه نرمی (Softening Point)  رسیده و سپس آماده شکل پذیری گردد.

4- روش قالب گیری بادی

قالب گیری بادی یکی از به‌صرفه‌ترین و سریع‌ترین فرآیندهای تولید پلاستیک، در بین روش های تولید محصولات پلاستیکی است که در تولید محصولات توخالی مانند انواع بطری و قوطی‌های پلاستیکی، مخازن سوختی، لوله‌های آبیاری به کار می‌رود. در این روش ماده اولیه ( معمولا گرانول است) به صورت استوانه توخالی به مخزن اکسترودر وارد شده و قالب را  پر می‌کند، سپس از طریق فشار ماده مذاب به سمت دیواره قالب کشانده می شود. و در آخر قالب موجود خنک میگردد.

5- روش قالب گیری پرخشی

در بین روش های تولید محصولات پلاستیکی،  یکی از سریع‌ترین روش های شکل گیری پلاستیک ها قالب گیری چرخشی است. از این روش که در دما بالا و فشار پایین صورت می گیرد بیشتر برای تولید محصولات توخالی با دیواره های نازک استفاده می‌شود. در سال های گذشته از این تکنیک نسبت به دیگر روش‌ها بیشتر استفاده شده است.